Początki Wydziału Geograficzno-Biologicznego wiążą się z powstaniem Państwowej Wyższej Szkoły Pedagogicznej   w Krakowie. Początkowo nosił on nazwę Sekcji Przyrodniczo-Geograficznej, następnie Wydziału Przyrodniczo-Geograficzny a od roku 1951 do chwili obecnej istnieje pod nazwą Wydziału Geograficzno-Biologicznego.

Początki działalności kierunków geografia i biologia sięgają roku akademickiego 1946/1947 tj. rozwijały się wraz z powstaniem Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie. W pierwszym okresie (1946-1950) były to zawodowe studia trzyletnie dwuprzedmiotowe, geografia z biologią przygotowujące nauczycieli dla potrzeb szkoły podstawowej. Jednak mały procent studentów kończył studia egzaminem z dwóch przedmiotów. Mając możliwość wyboru przedmiotu kierunkowego na III roku studiów większość studentów składała egzamin końcowy albo z geografii albo z biologii. Absolwenci którzy złożyli egzamin końcowy z dwóch przedmiotów uzyskiwali uprawnienia do nauczania w szkołach średnich, co bardzo podnosiło rangę studiów.

W roku akademickim 1949/1950 nastąpiła reorganizacja studiów – na podstawie zarządzenia Ministra Oświaty uruchomiono studia jednokierunkowe: geografia i biologia.   W miejsce sekcji Przyrodniczo-Geograficznej powstała Sekcja Biologii i Sekcja Geografii. Powstaje Wydział Geograficzno-Biologiczny w skład którego wchodzą:  Zakład Geografii oraz Zakład Biologii .

W roku 1951 powołano w WSP studia zaoczne, które umożliwiły uzyskanie lub uzupełnienie wykształcenia wyższego nauczycielom biologii i geografii. Studia zaoczne na kierunku geografia uruchomiono w 1951 roku. Były to studia 4-letnie przeznaczone dla pracujących nauczycieli. W roku 1954 WSP uzyskała prawa nadawania tytułu magistra po 4-letnich studiach stacjonarnych i 5-letnich studiach zaocznych. Studia zaoczne na kierunku biologia uruchomiono w roku 1957. Były to 5-letnie studia magisterskie. W roku akademickim 1958/1959 przedłużono studia stacjonarne magisterskie do 5 lat.

Następną reorganizację przeszły studia w 1969 roku kiedy to wprowadzono system  kształcenia dwustopniowego na kierunku geografia.  Pierwszy stopień to trzyletnie studia zawodowe dwukierunkowe tj. geografia z przysposobieniem obronnym po ukończeniu których nauczyciel otrzymywał pełne studia wyższe zawodowe i przygotowanie do nauczania geografii w szkole podstawowej oraz nauczania przysposobienia obronnego w szkole podstawowej i średniej. Drugim stopniem były 2-letnie studia magisterskie jednokierunkowe z geografii przygotowujące do nauczania geografii w szkole średniej. Na kierunku biologia wprowadzono taki system w roku akademickim 1970/1971. Pierwszym stopniem były studia dwukierunkowe biologia z chemią dające przygotowanie do pracy w szkole w  zakresie trzech specjalności: biologii, chemii i nauczania początkowego w klasach I-IV.  W 1973 roku wprowadzono 2-letnie studia magisterskie na kierunku biologia.

Jednolite   studia   magisterskie (4-letnie)   przywrócono na obu kierunkach w roku akademickim 1973/74 gdy okazało się, że studia dwustopniowe nie spełniły pokładanych nadziei. Od roku akademickiego 1980/1981 przedłużono czas trwania studiów do 5 lat.

Od roku 2010 zgodnie z założeniami Deklaracji Bolońskiej na Wydziale wprowadzony został trzystopniowy system studiów obejmujący studia licencjackie z biologii, geografii, turystyki i rekreacji; studia inżynierskie z gospodarki przestrzennej, ochrony środowiska i bioinformatyki; studia magisterskie z geografii, biologii, turystyki i rekreacji; studia doktoranckie z geografii i biologii.

Obok kształcenia podstawowego na studiach stacjonarnych i zaocznych wprowadzono w 1973 roku studia podyplomowe dla nauczycieli geografii jako pierwszej i wtedy jedynej wyższej uczelni w Polsce. Rok później tego typu studia uruchomione zostały w Instytucie Biologii.

Do największych osiągnięć należy zaliczyć otrzymanie przez Wydział Geograficzno-Biologiczny uprawnień do nadawania stopnia doktora Nauk Przyrodniczych i Geograficznych   w 1959 r. Od 1992 r. Wydział posiada uprawnienia do nadawania stopnia dr hab. nauk przyrodniczych w zakresie biologii (obecnie dr hab. nauk biologicznych w zakresie biologii). Od roku 2007 prowadzone są na Wydziale studia doktoranckie z biologii a od roku 2011 z geografii. W roku 2017 w wyniku kompleksowej oceny jakości działalności naukowej lub badawczo-rozwojowej jednostek naukowych Wydział uzyskał kategorię A.

W  zakresie  organizacyjnym  największa   zmiana  zaszła w grudniu 1971r.   kiedy to powstał Instytut   Geografii z jednoczesną likwidacją katedr a utworzeniem czterech zakładów: Zakładu Geografii Fizycznej, Zakładu Geografii Ekonomicznej, Zakładu Geografii Regionalnej oraz Zakładu Dydaktyki Geografii. Pierwszym Dyrektorem Instytutu został prof. dr J. Flis. Powstanie Instytutu  Geografii zbiegło się z przeniesieniem siedziby z Rynku Głównego do nowego budynku przy ul. Podchorążych 2. Jednocześnie w tym samym okresie w miejsce dotychczasowych Katedr Zoologii i Botaniki powstaje Instytut Biologii, którego pierwszym Dyrektorem został prof. dr hab. Wł. Juszczyk. Organizacyjnie w skład Instytutu weszły: Zakład Botaniki i Fizjologii Roślin, Zakład Zoologii i Fizjologii Zwierząt, Zakład Dydaktyki Biologii. W roku 1955 biologia została przeniesiona do budynku przy ul. Podbrzezie 3.

STAN OBECNY

Obecnie w skład Instytutu Biologii wchodzą: Zakład Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii, Zakład Biologii Komórki i Genetyki, Zakład Botaniki, Zakład Dydaktyki Nauk Przyrodniczych, Zakład Ekologii i Ochrony Środowiska, Zakład Fizjologii Roślin, Zakład Fizjologii Zwierząt i Toksykologii, Zakład Zoologii Bezkręgowców i  Parazytologii, Zakład Zoologii Kręgowców i Biologii Człowieka, Pracownia Chemii. W skład Instytutu Geografii wchodzą następujące zakłady i pracownie: Zakład Dydaktyki Geografii, Zakład Ekorozwoju i Kształtowania Środowiska Geograficznego, Zakład Geologii, Zakład Geografii Fizycznej, Zakład Geoinformacji i Badań Geośrodowiskowych, Pracownia Sedymentologiczna, Zakład Geografii Społeczno-Ekonomicznej, Zakład Przedsiębiorczości i Gospodarki Przestrzennej, Zakład Turystyki i Badań Regionalnych, Pracownia Interdyscyplinarnych Badań w Turystyce, Pracownia Geograficznych Systemów Informacyjnych i Technik Komputerowych (międzyzakładowa) oraz Zbiory Kartograficzne. W ramach Wydziału funkcjonuje Biblioteka Wydziału Geograficzno-Biologicznego.

W roku 2013 przeniesiono kilka zakładów Instytutu Biologii, sekretariat oraz Dyrekcję Instytutu z budynku położonego przy ul. Podbrzezie do nowego skrzydła głównego budynku Uczelni przy ul. Podchorążych 2. Instytut Biologii wzbogacił się o nowoczesne sale wykładowe i laboratoryjne oraz sprzęt dydaktyczny i naukowy.

Opracowali: Halina Łabuz, Grzegorz Formicki, Sławomir Kurek